Halk arasında unutkanlık hastalığı olarak da bilinen Alzheimer hastalığı (AH) bilişsel, davranışsal ve fonksiyonel bozuklukların görüldüğü ilerleyici nörodejeneratif bir hastalıktır. Bunama(demans) ile giden hastalıkların yaklaşık %50-75’ini oluşturmaktadır. Başlangıcı 45 yaşından sonra olabilir, ancak tipik olarak 65 yaşından sonra olmaktadır.Dünya nüfusu yaşlandıkça AH’li bireylerin sayısı dramatik olarak artmaktadır.
Tanı kriterlerinden ilki hastada bunamanın(demans) olmasıdır; bellek, düşünce, yönelim, anlama yetisi, hesaplama, öğrenme kapasitesi, dil ve yargılamanın içinde yer aldığı yüksek kortikal işlevlerin bozulması, günlük işlevselliğin bozulması, duygusal kontrol ve sosyal davranışların bozulması, tüm bunların yavaş ilerlediği sinsi bir başlangıç, ayrıca tüm bu bozuklukların başka bir hastalıktan olmadığının belirlenmesi ile hastalarda AH tanı kriterleri sorgulanır. Bunamaya neden olan başka bir hastalık olup olmadığı araştırılır. Bu bağlamda bazı nöropsikolojik testler, kan testleri (rutin testler dışında tiroid fonksiyonları, B 12 vitamin düzeyi gibi), beyin MR yada tomografisi yardımcıdır. Bu test sonuçlarına göre başka incelemelere (EEG(beyin elektrosu), beyin omuilik sıvısının incelenmesi gibi) gerek duyulabilir.Bunamaya yol açan başka bir hastalık saptanmazsa AH tanısı konabilir. AH kesin tanısı halen sadece beyin biyopsisi ile yapılabildiği için aslında hastalara yaşamları süresince kesin AH tanısı konamayabilir.
AH ilerleyici olduğundan, zamanla beyin yapısı ve kimyası artarak değişir. Bunların sonucu olarak, AH’nın genellikle üç aşaması olduğu söylenebilir.Erken dönemdeki belirtiler fark edilmeyebilir ve sıklıkla normal yaşlanma sürecine bağlanabilir. Yakın zamanda gerçekleşen konuşmaların yada olayların unutulması, yargılamanın bozulması, kara verme güçlükleri, karmaşık işlemleri yapam güçlükleri, diğer insanlara yada aktivitelere ilginin kaybı, yeni fikirleri kavramada güçlükler görülebilir.Orta dönemde unutkanlık daha da belirgindir.Kolaylıkla keyifleri bozulabilir, sinirlenebilir, yollarını kaybedebilir, nerede olduklarını karıştırabilirler. Giyinmekte, soyunmakta zorlanabilirler, kişisel hijyene daha az dikkat ederler. Uygunsuz davranışları olabilir. Şüphecilik gibi paranoid fikirler, canlı hayal görme (halüsinasyon) gibi belirtile eklenebilir. İleri aşamada ise tamamen bağımlı hale gelirler. Bu aşamalar 10 yıl kadar sürebilir. Hastalar genellikle enfeksiyon ve kalp hastalıkları gibi durumla nedeniyledir.
-
Uzm. Dr. Tuba Kopal Özgeçmiş
Popüler Yazılar
- Akciğer kanserinin bir numaral...
- Boğaz kuruluğu neden olur? Boğ...
- Akciğer kanserine yakalanmamak...
- Check Up nedir? Check Up neden...
- Pankreas kanseri nedir? Pankre...
- Kış aylarında cilt bakımı nası...
- Kış aylarında sağlıklı beslenm...
- Meme kanserinde erken teşhis h...
- Mamografi erken tanı ve tedavi...
- Nev Esentepe Hastanesi’nden ‘E...